Na osnovu nalaza Fitosanitarne uprave – Odsjek za zdravlje bilja pri Ministarstvu poljoprivrede, na području Tivta evidnetiran je palmin surlaš. Tri žive jedinke pronađene su u marini Porto Montenegro.
Na osnovu tog nalaza, zaraženo područje obuhvata površinu sa centrom u marini Porto Montenegro, u poluprečniku od 1 kilometar. Obilježeno područje obuhvata Obalu Filipa Miloševića, potok Seljanovo, naselje Mažina, Trg magnolija, šetalište Iva Vizina. Sigurnosno područje je poluprečnika 10 kilometara od granice zaraženog područja i, između ostalog, obuhvata cijelo područje Boke Kotorske i šire.
U obrazloženju rješenja Ministarstva poljoprivrede i ruralnog razvoja, odnosno Fitosanitarne uprave se navodi da se u zaraženom području sprovode fitosanitarne mjere u cilju iskorjenjivanja štetnog organizama i pojačan nadzor osjetljivog bilja. U sigurnosnmom području se takođe sprovodi pojačan nadzor kompletnog osjetljivog bilja i primjenjuju propisane fitosanitarne mjere. “U obiljženom području se tokom tri godine sprovodi poseban nadzor i ako se ne utvrdi prisustvo surlaša i u tom periodu područje se smtar slobodnim od štetnog organizma i prestaje primjena fitosanitarnih mjera” ističe se u obrazloženju rješenja.
U Porto Montenegru se odmah pristupilo hemijskim tretiranjima i uništavanju palmi. Surlaš ne bi bio toliko opasan za kada bi njegovo otkrivanje bilo jednostavno. Jedinke, i odrasle i larve žive u unutrašnjosti debla palmi, u gornjem dijelu krošnje, u najmlađim listovima, u sredini lisne rozete, objašnjava savjetnica u Fitosanitarnoj upravi – Odsjek za zadravlje bilja, Maja Petrović navodeći da prave hodnike i kreću se ka unutrašnjosti debla. „Velike palme, kakvih je mnogo u Tivtu, mogu da budu napadnute, a da se to ne primjeti dugi vremenski period. Prvi simptomi za takvo stzanje, najčešće su opšti loš izgled palme, obamrlost krošnje tzv.simptom kišobrana, kad se listovi naginju ka dolje”, objasnila je Petrović istakavši da to pokazuje da je stotine jedinki prisutno u toj palmi i da je već kasno za njeno liječenje.
U tom slučaju pristupa se uništavanju stabla palme. Nnačina za uništavnje je više, a u Fitosanitarnoj su se odlučili za zakopavanje na dubini većoj od dva metra, koja onemogućava preživaljavanje jedinki. Procjenjeno je da je taj način efikasniji od paljenja zbog specifičnosti palmi koje imaju prilično vlažno stablo, a i listove pa loše gori.
Jedinke surlaša ostavljaju još jedan znak, tzv makaze na mlađem listu palme „i na njemu se obično vidi kao da je isječeno ravno makazama, kao kad se sjecka leepzasto savijen papir”, kazala je Petrović naglasivši da je to jedan od znakova koji može da se primjeti na još uvijek vitalnim palmama, koje su dobrog opšteg stanja i tada hemisjka tretiranja mogu da daju neke rezultate.
Tretiranje insekticidima je dug period i ne može se govoriti o izlječenju palmi, ali im produžava vijek. S obzirom na ogroman biloški potencijal surlaša, jer samo jedna ženka može da položi preko 200 jaja, najbolji način da se spriječi dalje širenje je da se palme svakodnevno kontrolišu i da se pažnja obrati, kako na drvorede u gradu, tako i na stabla u privatnim dvorištima i da se odmah prijave promjene, kako fitosanitarnoj isnpekciji, tako i Opštini Tivat ili u Fitosanitarnoj upravi na tel, 020/ 621-111.
Bez obzira na stroge kontrole, veoma je teško ustanoviti prisustvo surlaša, koji je u Crnoj Goru stigao najvjerovatnije iz uvoza, kažu u Fitosanitarnoj upravi.
