U Multimedijalnoj Sali Opštine večeras je održana prezentacija Elaborata o valorizaciji arheoloških lokaliteta na području Tivta. Sekretarka Sekretarijata za kulturu i društvene djelatnosti, Dubravka Nikčecvić je navodeći da je prije godinu ipo usvojena Strategija kulture, istakla da je osnovni zadatak bio da se utvrdi stanje postojećih lokaliteta i predlože mjere zaštite, što čini dio smjernica iz opštinskog programa razvoja kulture.
Ta aktivnost, prema riječima Nikčević, iziskuje angažovanje određenih nadležnih institucija jer Tivat kao elitno turističko mjesto mora razmišljati i o kulturnom turizmu. Uz isticanje da se mora raditi na evidnetiranju i zaštiti arheoloških lokaliteta na području opštine, sekretarka Sekretarijata je naglasila da je po prvi put na jednom mjestu objedinjen popis arheoloških lokaliteta. Taj posao su uz koordinaciju sekretarke Nikčević, radili članovi radne grupe, mr Vilma Kovačević – arheološkinja, Dušica Kovačević – konzervatorka-restauratorka, Boris Pean – savjetnik za društvene djelatnosti i Dragan Rajčević – saradnik na projektu.
U Elaboratu je predstavljeno 18 arheoloških cjelina sa slojevima ilirskog, helenskog i rimskog perioda. Namjera je da se zainteresovana, kako stručna tako i laička javnost, upozna sa stanjem tih lokaliteta, istaknuto je na prezentaciji.
Elaborat, kazala je arheološkinja Vilma Kovačević, ima dokumentacioni karakter i predstavlja polazište za dalja istraživanja i sprovođenje mjera na zaštiti arheoloških lokaliteta. Ističući da je Tivat područje koje je moralo biti naseljeno od iskona jer je, zahvaljujući blagoj klimi i moru, bilo u kontaktu sa različitim civilizacijama.
Podjećajući da je prije 50 godina arheološka istraživanja na području Tivta radila Maja Parović Pešikan, Kovačević je istakla da su ta istraživanja značajna i da o tome postoje pisani tragovi. Međutim, osim tih elaborata, skoro da nema ništa više osim usmenih kazivanja da su na nekim lokalitetima vršena istraživanja.
Navodeći da su krenuli od antičkog perioda, od tumula, odnosno kamenih gomila koje u svojoj unutrašnjosti imaju grobove, Kovačević je istakla da je njihova rasprostranjenost na području Boke Kotorske velika i nalaze se na podrčju sve tri bokeljske opštine. One se vezuju uglavnom za predilirski i ilirski period. „Obilaskom terena pravili smo fotodokumentaciju sa GPS koordinatama, konstatovali stanje i izabrali lokacije koje bi trebalo dodatno istražiti i zaštititi“, navela je Kovačević uz konstataciju da su sačuvani samo oni lokalitetu koji su bili van komunikacije, ali su trenutno u lošem stanju zbog prirodne vegetacije.
Veći dio pokretnog materijala koji je pronađen tokom arheoloških istraživanja, odnsoi se na fragmnete grube ilirske keramike, odlomke amfora.
Predstavljajući arheološke lokalitete arheološkinja Kovačević je izdvojila lokalitet „Pasiglav“ gdje su zatekli ostatke koji ukazuju na postojanje crkve Sv Nikole, nekropole, gomile. Zbog toga je, prema njenim riječima neophodno apostrofirati njegovo istraživanje i zaštitu.
Uz isticanje niz gomila na podrčju Krtola, istknuto je i nalazište Milovića lokve gdje su evidnetirane dvije gomile, koje su prilično devastirane i na kojima su ranije vršena istraživanja. I na lokalitetu Đuraševića gomile nalaze se dvije gomile na kojima su vidljive vojne intervencije, pojasnila je Kovačević navodeći da su i na Velikoj gomili vidljive vojne intervencije , ali je zapažen izuzetan strateški položaj u odnosu na okolinu. „Izgled i položaj ovog tuluma ga je arheološki svrstao u reprezentativne primjere praistorijskih formacija i imali su strateški karakter“.
Predstavljajući arheološke cjeline, Kovačević je, između ostalih, istakla i lokalitet „Hrasna, Hrušna gomila“ gdje nisu vršena istražavanja i da je zbog njenog značaja neophodno izvršiti sistematska arheološka istraživanja. Za lokalitet Gomilica (Glavica) Kovačević je naglasila da zaslužuje poseban tretman, dok lokalitet Bačve potvrđuje da se radi o ostacima objekta rimskog vodovodnog sistema. Ona je apelovala da se mora spriječiti betonizacija i iznaći način da se ti lokalite zaštite.
Na prezentaciji je govorio i Dragan Rajčević koji je istakoa da se radi o veoma važnom dokumntu i da je projekte vezane za Elabirat neophodno kandidivati kod EU fondova da bi se sprovela zaštita i njihova valorizacija. Skupu je, prisustvovala predsjdnica Opštine, dr Snežana Matijević, a Elaborat je izazvao veliko interesovanje kako stručne javnosti tako građana Tivta.
Prisutni su imali niz zanimljivih pitanja i sugestija kako da se valorizuje arheološko blago Tivta. Uz konstatacju da nema zamjerki na predstavljeni Elaborat, novinar i publicista,Mašo Čekić je naveo da bi u dokument trebalo uključiti i lokalitete sa područja Vrmca i na rubnim dijelovima Tivta prema Kotoru, poput Kavča gdje su otkriveni ostaci vile rustike i pripadaju objema opštinama. On je predložio da se istraživanje oko vodovodnog sistema uključi u istraživanje vezano za Solila jer se na taj načun stvara mogućnost arheološkog parka. Čekić je predložio da Opština Tivat finansira izdavanje knjige o zaostavštiti profesora Vojislava Koraća i njegovih arheoloških istraživanja u Tivtu.
Ukazujući na činjenicu da Tivat nikad nije imao školovanog arheologa, v.d direktor Centra za kulturu, Neven Staničić je istakao da je od Elaborata važnije osnivanje muzeja koji treba da sve to sistematizuje. “Dok se ne osnuje ustanova Muzeji mi ćemo svakih nekoliko godina pričati priču da je Tivat veliki arheološki potencijal”, istakao je Staničić naglasivši da to nije turistička nego naučna priča kojoj treba postaviti temelj.
