U posljednje tri godine, Crna Gora bilježi negativan prirodni priraštaj što znači da broj umrlih prevazilazi broj rođenih. Samo sedam od 24 opštine je u 2022. godini zabilježilo pozitivan prirodni priraštaj: Podgorica (+797), Budva (+142), Rožaje (+119), Tivat (+69), Tuzi (+40), Plav (+18) i Ulcinj (+5).
To su podaci koje su Centar za demokratsku tranziciju (CDT) i Društvo statističara i demografa (DSD) predstavili u analizi „Zašto Crnoj Gori nije stalo do sopstvenog stanovništva?“.
Smanjenje stope nataliteta u Crnoj Gori uslovljeno je nizom različitih faktora, prije svega biološkim i ekonomskim faktorima. Poručuju i da prosječna starost populacije od 40 godina, predstavlja biološko ograničenje, što znači da se ne može očekivati dinamični rast nataliteta kao što se dešava u državama sa prosječnom starošću populacije 25 godina i niže.
“Iako ekonomski faktori imaju ograničeno dejstvo na kretanje nataliteta, jer i najrazvijenine države bilježe pad nataliteta, ipak u Crnoj Gori to nije slučaj. Posljednje povećanje nataliteta u Crnoj Gori desilo se upravo u periodu snažnog ekonomskog rasta u godinama nakon obnove državne nezavisnosti, kada je stopa nataliteta zabilježila svoj maksimum od 14 rođenih na 1.000 stanovnika. Međutim, već od 2009. godine, kada nastupa svjetska ekonomska kriza i pad BDP-a u Crnoj Gori od -5,6%, bilježimo smanjenje nataliteta za 14,2%. Stopa nataliteta u Crnoj Gori nikada nije vraćena na period prije krize, iako je bio zabilježen period opšteg ekonomskog oporavka”, navodi se u analizi.
Ipak, ako se pogleda stanje u državama regiona i EU, može se zaključiti da je stopa nataliteta u Crnoj Gori još uvijek na visokom nivou.
“Prema posljednjim podacima, u 2021. godini je stopa nataliteta u EU u prosjeku iznosila 9,1%, što znači da je na 1.000 stanovnika rođeno 9,1 lica, dok je Crnoj Gori u istom periodu rođeno 11,4 lica na 1.000 stanovnika. Kada je riječ o zemljama EU, veću stopu nataliteta od Crne Gore bilježi Irska (12%) a u odnosu na zemlje regiona Kosovo ima veću stopu nataliteta (15%)”, navodi se analizi CDT i DSD-a.
Crna Gora, kako ističu, nema dobro osmišljenu i planiranu populacionu politiku koja bi dala pravovremene odgovore na navedene i druge negativne demografske tokove zemlje.
RTCG
