Naša sugrađanka Tanja Nikolić nastavlja svoje putovanje po Aziji, ovoga puta vodeći nas u zemlju bambusovih šešira, zelenih pirinčanih polja i najbrojnijih skutera na svijetu.
Nakon živopisnog Bangkoka i mistične Kambodže, njihob kruzer uplovljava u sledeću luku – Ho Ši Min, nekadašnji Sajgon, grad koji je svoj identitet gradio kroz ratove, revolucije i nevjerovatnu volju za opstankom. Tanja opisuje :
“U Sajgonu, zvanično preimenovanom u Ho Ši Min, prošlost i sadašnjost koegzistiraju bez izvinjenja. Vijetnam se neverovatnom brzinom razvio od zemlje uništene ratom, do ekonomske sile u jugoistočnoj Aziji. Brojni neboderi, šoping molovi, svetske marke i kompanije svedoče o tom napretku.
Ali taj put podrazumevao je i brojne lomove. Spomenik takvom jednom ambicioznom a nezavršenom projektu je napuštena 42-spratnica koja dominira panoramom grada. A u isto vreme, većina stanovnika živi od prosečne plate od 250 dolara mesečno, u porodičnim zajednicama gde svako doprinosi koliko god može, radeći i po nekoliko poslova. Ovaj kontrast između vrtoglavog razvoja i svakodnevne borbe običnih ljudi oseća se na svakom koraku.”
Odmah po dolasku, Tanju je oduševila i fascinirala gradska svakodnevica i nevjerovatna energija na ulicama Ho Ši Mina:
“Izašavši na ulice Sajgona, prva stvar koja nas zapanjuje je neverovatna bujica saobraćaja. Preko pet miliona skutera u ovom gradu prevoze sve što možete zamisliti – frižidere, ogromne kutije, čitave porodice, pa čak i druge skutere! Prelaženje ulice je iskustvo koje tera adrenalin u krv – skuteri vas zaobilaze kao voda oko kamena u reci, bez zaustavljanja.”
Tokom boravka u Ho Ši Minu, posjetili su impozantnu Palatu nezavisnosti, nekadašnje sjedište južnovijetnamske vlade:
“Ovo je možda najbolji primer kako se istorija utisnula u grad. Ta monumentalna građevina bila je centar političke moći tokom Vijetnamskog rata i epicentar svih ključnih odluka tog perioda.
Posebno su upečatljivi podzemni bunkeri palate, koji izgledaju kao da su ostali zarobljeni u vremenu. Hodnici koji vode ka skrivenim izlazima za bekstvo, komandne sobe sa starinskim telefonima i mapama – čitav kompleks izgleda potpuno nestvarno, kao da smo zakoračili na set špijunskog filma iz 60-ih. Međutim, ovo nije filmska scenografija, već surova realnost nekadašnjeg Južnog Vijetnama.”
Najupečatljiviji dio posjete Ho Ši Minu bio je Ratni muzej, jedno od najpotresnijih mjesta na svijetu:
“Ratni muzej u Ho Ši Minu je mesto koje ostavlja bez daha, najsuroviji prikaz besmisla rata koji sam ikada videla. Muzej dokumentuje strahote građanskog sukoba između komunističkog Severa i antikomunističkog Juga, koji je prerastao u međunarodni konflikt kada su SAD masovno intervenisale.
Posebno potresna je izložba o posledicama ‘Agenta Orange’, hemijskog sredstva koje je američka vojska raspršivala iz aviona nad džunglama Vijetnama. Izložba prikazuje dugotrajne zdravstvene posledice koje se osećaju i danas, generacijama kasnije. Stojim pred čuvenom fotografijom ‘Napalm devojčice’ – Kim Phuc, devetogodišnjakinje koja je ovekovečena 1972. dok trči gola ulicom nakon što je američki napalm zahvatio njeno selo. Ta fotografija, koja je obišla svet, možda je najbolje odrazila sav užas tog rata. Ni sami Amerikanci nisu imali pravu predstavu o strahotama koje se dešavaju u Vijetnamu dok ova slika nije objavljena i promenila percepciju javnosti o celom ratu.”
Nastavljajući putovanje na sjever, imali su priliku da vide kako se ova zemlja transformisala i kako uspješno balansira između svoje ratne prošlosti i turističke budućnosti. Posebno je to vidljivo u Cam Ranhu:
“Cam Ranh, nekada jedna od najvećih vojnih baza u jugoistočnoj Aziji, bio je prvo francuska, zatim američka, pa sovjetska i ruska baza. Ironično, danas se pretvorio u luksuzno letovalište sa golf terenima i resortima koji izgledaju kao sa Maldiva. Dok prolazimo pored luksuznih rezorta, naš autobus zaustavljaju vojnici s automatskim oružjem na kontrolnim punktovima – neki delovi zaliva su i dalje zatvoreni za javnost. Neverovatna transformacija od ratne zone do turističkog raja, ali sa konstantnim podsetnikom na geopolitičku važnost ove zemlje.”
Osim ratne prošlosti i moderne transformacije, Vijetnam je zemlja impresivne kraljevske istorije, što se najbolje vidi u drevnom gradu Hue:
“Hue, nekadašnja imperijalna prestonica, bio je sedište vijetnamskih careva dinastije Nguyễn od 1802. do 1945. godine. Imperijalna citadela je veličanstveni kompleks koji oduzima dah. Kroz Dvoranu vrhovne harmonije prolazimo sa strahopoštovanjem – ovo je mesto gde su carevi primali strane diplomate i donosili najvažnije državne odluke. Crveni stubovi ukrašeni zlatom, prelepi rezbareni elementi i carski presto – sve odiše elegancijom i prefinjenim ukusom dinastije koja je Vijetnamom vladala više od 140 godina.”
Nakon istorijskih i kulturnih doživljaja, Tanjino putovanje kulminiralo je posjetom jednom od najimpresivnijih prirodnih čuda Azije:
“Konačno stižemo do najlepšeg mesta našeg putovanja – Ha Long zaliva. Zamislite sivo-zelenu vodu iz koje izranjaju krečnjačke stene i ostrva poput zmajevih leđa. Njihov broj je zapanjujući – tačno 1.969 ostrva i krečnjačkih formacija koje stvaraju jedan od najspektakularnijih pejzaža na planeti. ‘Ha Long’ na vijetnamskom znači ‘Zaliv gde zmaj sleće’. Prema legendi, veliki zmaj je sleteo ovde, a njegov rep je izdubio doline i uvale.”
Posebno su je impresionirala plutajuća naselja ribara:
“Dok plovimo između ovih neverovatnih formacija, primećujem plutajuća naselja – male čamce ribara koji žive na vodi, s porodicama. Preko 1.600 ljudi živi na čamcima i splavovima, u potpunoj harmoniji s morem koje im daje život. Pitam se kako izgleda odrastati ovde, gde je škola udaljena sat vremena vožnje čamcem? A opet, koliko je samo lepote u ovom načinu života.”
A tu je i hrana, čuveni vijetnamski specijaliteti koje svakako treba pomenuti:
“Probala sam čuvenu vijetnamsku supu fa, jedno od najpoznatijih jela ove zemlje. Ukus je iznenađujuće čist i delikatan – goveđi bujon je bogat, ali ne pretežak, sveže grančice korijandra i bosiljka daju neverovatnu aromu. Za razliku od tajlandske kuhinje koja slavi intenzitet začina, kineske kuhinje koja se fokusira na tehniku pripreme, vijetnamska hrana je prefinjeni balet ukusa koji naglašava svežinu.”
Vijetnam je zemlja kontrasta – od ratom obilježene prošlosti, do dinamične sadašnjosti, od užurbanih gradova do mirnih zaliva, od kolonijalnih građevina do plutajućih ribarskih naselja:
“Tokom našeg putovanja, imali smo priliku da zavirimo u sve te različite aspekte ove fascinantne zemlje. Ljudi su nasmejani, dobri, uprkos teškoj istoriji i svakodnevnim izazovima.
Do sledećeg javljanja iz Hong Konga, grada nebodera i svetlosti- srdačan pozdrav”, poručila je u našem programu Tanja Nikolić.
